Tuvalet eğitimi çocukluk döneminde kazandırılması gereken en önemli alışkanlıklardan biridir. Tuvalet eğitiminin doğru zamanda doğru şekilde verilmesi çocuğun ruhsal gelişimi açısından çok önemlidir. Tuvalet eğitimi sürecinde yapılan hatalar ileride çocuğun kişiliğini olumsuz etkileyebilecek sonuçlar doğurabilir. Bu kapsamda ebeveynlerin bilinçli davranması, çocuğu vaktinden önce zorlamaması ve yanlış uygulamalar ile süreci daha zora sokabilecek davranışlardan uzak durması oldukça önemlidir. Gelin çocuklarda tuvalet eğitimi sürecinin detaylarını birlikte inceleyelim.
Çocuklarda Tuvalet eğitimi ne zaman başlar?
Tuvalet eğitimine başlayabilmek için öncelikle çocukların kas gelişimini tamamlamış olması gerekir. Ayrıca çocuğun kendini rahatça ifade edebilmesi becerisinin de yeterli düzeyde olması gerekir. Bu kapsamda;
· Çocuğunuz 18 ile 36 aylık arasında ise,
· Çocuğunuz idrarını bir seferde yapabiliyorsa,
· Bezi 2 saatten fazla kuru kalıyorsa,
· Çocuğunuz birkaç dakika sıkılmadan oturabiliyor ya da ayakta kalabiliyorsa,
· Tuvaletini bezine yaptıktan sonra rahatsız oluyor ve bezini çıkartmak istiyorsa,
· Tuvalete dair sorular soruyor, tuvalet alışkanlığını merak ediyorsa,
Artık tuvalet eğitiminin zamanı gelmiş denilebilir.
Çocuklarda tuvalet eğitimi sürecinin 18. ay ile 36. ay arasında başlanması tavsiye edilir. Fakat bireysel farklar göz önüne alındığında her çocuk için bu zamanın değişebileceği mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır. Çünkü çocukların gelişim hızları birbirinden farklıdır.
Tuvalet eğitimine karar verme sürecince çocuğun bedensel ve ruhsal olarak hazırbulunuşluk düzeyine de bakmak gerekir. Örneğin pantolonunu kendi kendine çekebiliyorsa veya basit oyuncak parçalarını bir araya getirebiliyorsa küçük kas becerileri gelişmiş denilebilir. Yine düzenli yemek yeme becerilerine sahip çocukların tuvalet ihtiyacının vakitleri de düzenli olacağı için tuvalet eğitimi oldukça kolaylaşır.
Yetişkin ve çocuk psikoloji, psikolojik test, psikiyatrik tedaviler ve diğer uzman psikolog hizmetlerimiz için https://www.erdempsikiyatri.com/ sayfası üzerinden Erdem Psikoloji ile iletişime geçebilirsiniz.
Çocuklarda Tuvalet Eğitimi Nasıl Verilir?
Tuvalet eğitimine başlamadan önce çocuk zihinsel olarak bu sürece dikkatli bir şekilde ebeveynleri tarafından hazırlanmalıdır. Alt değiştirme işlemi gerçekleştirirken tuvaletin aşamalardan bahsetmeli, çiş ve kaka kelimeleri kullanılmalı, sonrasında hem ebeveyn hem de çocuğun elleri yıkanmalıdır. Çocuğun bunları öğrenmesi sağlandıktan sonra ki aşama ise lazımlığın tanıtılmasıdır. Lazımlığın ne işe yaradığı anlatılmalı, hatta bir oyuncakla lazımlığı kullanma şekli çocuğa gösterilmelidir.
Çocuk lazımlık fikrini benimsedikten sonra artık tuvalet eğitimi başlayabilir. Bu süreçte lazımlığı evde çocuğun kolay ulaşacağı bir yere koymak gerekir. Böylece çocuk istediği zaman lazımlığa ulaşabileceğini bilir. Eğitim boyunca gün içinde belli aralıklarla çocuğu lazımlığa oturmaya teşvik edilmelidir. Özellikle yemekten sonra çocuk mutlaka lazımlığa oturtturmalıdır. Çocuk lazımlığı kullandığı zaman ise takdir edilmeli hatta küçük ödüllendirmeler yapılarak davranışın pekiştirilmesi sağlanmalıdır.
Lazımlığı düzenli şekilde kullanan çocuklar daha sonra yavaş yavaş normal tuvalet kullanımına geçebilir. Bu süre de yine çocuktan çocuğa değişiklik gösterebilir. Çocuklar bazen yetişkinlerin kullandığı tuvaletlerden korkup, yapmak istemezlerse çocuk zorlanmamalıdır. Tuvalet eğitiminin zamanla oluşacak bir alışkanlık olduğu asla unutulmamalıdır.
Tuvalet eğitimi sürecinin anne babaları düşündüren yanı geceleri nasıl bir yol izleneceğidir. Eğer çocuğunuz gündüz tuvaletini altına kaçırmadan yapabiliyorsa gece de altını ıslatmak istemeyecektir. Fakat çocuklar gece çişinin geldiğini son anda hisseder ve genelde alt ıslatmaya yakın bir anda uyandıkları için çişlerini tutamayabilirler. Bunun için lazımlık geceleri çocuğa yakın bir yerde tutularak istediği zaman kullanabileceği hissi oluşturulmalıdır. Ayrıca yatmadan bir iki saat önce sıvı alımı keeserek tuvalet ihtiyacı azaltılabilir. Yatağına yatırmadan önce mutlaka lazımlığa ya da tuvalete götürülerek mesanenin boşaltılması sağlanmalıdır. Gece kontrolü hemen olmayabilir, bu konu da sabırlı olunmalı, asla acele edilmemelidir.
Gelelim en önemli soruya gece bez takılmalı mı, takılmamalı mı? Bu noktada bezi bir takıp bir çıkarmak çocuğun kafasını karıştırır. Gece bez takılmamalıdır çünkü bez olursa çocuk beze güvenir ve çişini tutma ihtiyacı duymaz. O yüzden geceleri çocuğun çarşafının altına yatak koruyucu takılmalı ve yatağın ıslanmasına karşı tedbir alınmalıdır.
Eğer gerçekten çocuğunuzun tuvalet eğitimi için hazır olduğunu düşünüyorsanız sabırlı olun ve pes etmeyin. Çocuğa verilen her eğitimde olduğu gibi tuvalet eğitiminde de anne babalar olarak kararlı ve istikrarlı olmanız gerektiğini aklınızdan çıkarmayın.
Tuvalet Eğitiminde Yapılan Yanlışlar?
· Çocuk hazır olmadan tuvalet eğitimine başlamak
Anne babalar çocukların çok iyi gözlemlemeli ve gerçekten tuvalet eğitimine hazır olup olmadığına iyi karar vermeliler. Başka çocuklarla, abla veya abiyle kıyaslayarak vaktinden önce çocuk zorlanmamalıdır.
· Tuvalet eğitimini sıkıntılı bir döneme denk getirmek
Tuvalet eğitimi ebeveyn açısından sabır isteyen yorucu bir süreç olup gece çocuğu uyandırmak, altını ıslattıysa yatağı temizlemek gibi birçok işi kapsar. O yüzden ebeveynin kendini iyi hissettiği bir zamanda tuvalet eğitimine başlaması daha isabetli olur. Çocuk açısından da sakin bir dönem tercih edilmesi önemlidir. Taşınma, kardeşin dünyaya gelmesi, kreşe başlama gibi süreçlere denk geldiğinde çocuk zorlanabilir.
· Aceleci olmak
Ebeveynlerin tuvalet eğitiminde sabır göstermesi çok önemlidir. Bazen çocuk tam tuvaleti eğitimini tamamladı derken gerileme davranışı gösterebilir. Böyle durumlarda çocuğa baskı yapmadan, sakinliğinizi koruyarak yaklaşmak gerekir.
· Geceleri bez bağlamaya devam etmek
Gündüz kontrolü sağlandıktan sonra geceye geçilmelidir. Geceleri bez bağlamak tuvalet eğitimini aksatır, çocuğun da kafasının karışmasına neden olur.
· Uzun süre lazımlıklıkta ya da tuvalette oturtmak
· Altına yaptığı zaman kızmak ve azarlamak
· Sürekli tuvaletin var mı diye sorarak çocuğu kaygılandırmak
· Çocukla aşırı ilgilenmek
Çocuklarda Tuvalet Eğitimi Ne Kadar Sürer?
Çocuklarda tuvalet eğitiminde gündüz kontrolü 6 aya kadar tamamlanır. Gece kontrolü ise 4-5 yaşa kadar sürebilir. 5 yaşından sonra alt ıslatmaları devam ediyorsa, öncelikle çocuğun fiziksel olarak bir rahatsızlığı olup olmadığına bakılmalı daha sonra da gerekirse bir çocuk ruh sağlığı uzmanından yardım alınmalıdır.
İnsanın yaşam sürdüğü her alanda psikolojik desteğe ihtiyacı vardır. Tam bu noktada Erdem Psikiyatri'nin sunduğu hizmetleri incelemek ve ücretsiz ön psikolojik test imkanlarından faydalanmak için lütfen https://www.erdempsikiyatri.com/ sayfasını ziyaret ediniz.