Depresyondaki kişilerde pek çok psikolojik, hormonal ve davranışsal değişim meydana gelir. Depresyon, insanların kendini değersiz, bitkin, ümitsiz hissetmesine sebep olan bir psikolojik rahatsızlıktır. Kişiler hayattan zevk alamamaya başlar, mutsuz hisseder, durup dururken ağlamaya başlayabilir. Hiçbir şeyin düzelmeyeceğini, hiçbir zaman mutlu olamayacağını, her şeyin önemini yitirdiğini düşünür.
Bu tarz negatif düşünceler ve duygular, insanlara yaşamdan uzaklaştığını hissettirir. Bu dönemde önemli olan bu düşünce ve duyguların geçici olduğunu ve depresyonla ilgili olduğunu, gerçeği yansıtmadığını fark etmektir. Bunu o süreç içinde fark etmek kolay olmayabilir. Bu yüzden, eşiniz depresyondaysa, eşinizle aranızdaki ilişkinizde bunu göz önünde bulundurmalısınız.
Depresyon Aile Yaşamını Nasıl Etkiler?
Eşler arasındaki sorunlar depresyon sebebiyle abartılı hale gelebilir. Normalde önemli bulunmayacak durumlar tartışma konusuna dönüşebilir. Depresyondaki eş evliliği sorgulamaya kadar gidebilir. Çocukların ihtiyaçlarıyla ilgilenemeyebilir. Her türlü iş ağır gelir. Ev işleriyle ilgilenmek, yemek, temizlik, ütü, ev işleri normalde olduğundan daha zor gelir. Enerjisi azaldığı ve motivasyonunu kaybettiği için öz bakımını bile yapamayacak kadar işlevselliğini yitirebilir.
Depresyondaki eş normalde olduğundan daha alıngan, kırılgan davranabilir. Eşine karşı öfkelidir. Cinsellikten soğuyabilir, bu da eşler arasında tartışmalara, kırgınlıklara neden olabilir. Bu durumun depresyonla ilgili olduğunun farkına varmazsanız bu sorunun evlilikle ilgili olduğunu düşünür ve çıkmaza girebilirsiniz. Kişiler arası ilişkilerde de sorun yaşamasına sebep olacak kadar hassas, tahammülsüz, sıkıntılı, gergin, sinirli olabilir.
Bazı kişiler depresyondaki eşinin rol yaptığını, tembellik için bahaneler bulduğunu düşünebilir. Burada yapmanız gereken şey önceden yerine getirdiği sorumluluklara olan yaklaşımı ile şimdiki halini kıyaslamaktır. Eskiden yerine getirdiği sorumlulukları da ihmal ediyorsa depresif ruh halinden kaynaklanan bir atıl kalma durumu söz konusudur.
Depresyonda Olan Eşinize Nasıl Yardım Edersiniz?
1. Eşinizi Dinleyin, Zaman Ayırın
Eşiniz bu dönemde anlaşılmadığını hissedebilir. Onu dinlemek için vakit ayırmak, yargılanmadığını hissettirmelisiniz. Bu dönemde onu anladığını ve ona destek olduğunu hissettirecek şekilde konuşmalısınız. Daha alıngan ve kırılgan bir dönemde oldukları için yeni bir üslup benimsemeniz faydalı olacaktır.
2. İşlerinde, Sorumluluklarında Ona Destek Olun
Bu dönemde kişisel sorumluluklarını yerine getirmekte de zorlanan eşiniz evde yaptığınız iş bölümüne de uygun hareket edemeyebilir. Bu görevlerini, sorumluluklarını yerine getirmekte zorlanabilir. Depresyonda olduğu için her türlü işi önemsiz ya da zor işler gibi görebilirler. Tembellik yaptığını, numara yaptığını düşünmeniz daha da geri çekilmesine sebep olacaktır. Bu durumda eksiklerine odaklanmamak, onu yargılamamak gerekir. Olabildiğince yardım etmeli, destek olmalı ve yanında olduğunuzu belli etmelisiniz.
3. Ona Nasıl Davranması Gerektiğini Söylemeyin
Eşinizin yanlışlarını görebiliyor ve onların nasıl düzeltilebileceğini biliyor bile olsanız depresyondaki kişiler bu tavsiyelere uyamaz. Zaten depresyondayken gerçeği yansıtmayan düşüncelere olan inancının çok arttığını göz önünde bulundurun. Bu dönemde sizin yapacağınız tavsiyeleri dikkate alamaz, zihninde depresyona sürüklenmelerine sebep olan düşünceler döner durur.
Depresyondayken “her şeyi kafana takıyorsun”, “bu kadar kafana takma hiçbir şeyi”, “her şey kafanda bitiyor” gibi yorumlar yapıldığında anlaşılmadıklarını hissederler. Bu durum onların sorumluluklarını ve suçluluk duygusunu arttırır.
4. Kültürel, Sportif Faaliyetlere Yönlendirin
Eşinizi fazla zorlamadan sosyal, kültürel faaliyetlere yönlendirebilirsiniz. Bu sayede içinde bulundukları ruh halinden kısa süreliğine de olsa çıkabilirler. Eskiden keyif alarak yaptığı şeyleri yapmak, böyle yerlere gitmek eski ve mutlu günlerini hatırlatabileceği için faydalı olabilir. Başta bu tekliflere mesafeli yaklaşsalar da ruh hali iyileştikçe daha sıcak bakmaya başlarlar.
Ancak asla ısrarcı bir şekilde konuşulmamalı. Teklif edilmeli ancak zorlanmamalı. Günlük 20-30 dakika açık hava yürüyüşü yapmak ağır olmayan depresyon vakalarında ilerlemeyi hızlandırır. Ona açık hava gezintileri teklif ederek hem eşinize faydalı olacak bir şey yapmış olursunuz hem de beraber vakit geçirebilirsiniz.
5. Sosyalleşmeleri Konusunda Zorlamayın
Depresyon üzgün ya da mutsuz hissetmekten daha fazlasıdır. Belki mutsuzken insanlar arkadaşlarıyla buluştuklarında, yeni insanlarla tanıştıklarında ruh hali düzelebilir. Ancak depresyon zaten bu ve benzeri olumsuz duyguların uzun süredir devam etmesi durumunda şüphelenilen bir rahatsızlıktır. Bu ruh halinden kurtulmak dışarı çıkıp sosyalleşmekle geçebilecek bir durum da değildir.
Eşinize dışarı çıkıp sosyalleşmeyi teklif edin ancak bunu kabul etmiyorsa onu iyileşmek istemiyormuş gibi suçlamayın. Çünkü zaten sosyalleşmek iyileştirecek bir etki sağlamayacak, zorlamanın bir faydası olmaz. Eğer eşiniz hiçbir şey yapmak istemiyorsa, bırakın yapmasın. Sessiz sakin, yalnız kalmak istiyorsa ona izin verin.
6. Yaşanan Şeyleri Kişisel Algılamayın
Eşiniz sizin desteğinizi, tekliflerinizi reddedebilir, yanında olmanızı istemiyor gibi davranabilir. Hatta gerçekten istemiyor da olabilir. Bu durumda ilgi ve destek vermeye çalışmak gerçekten zor bir durumdur. Ancak bu durumu kişisel algılamamalısınız. Bu davranışlar tamamen eşinizin içinde bulunduğu durumla ilgili bir durum. Depresyonda olan birinin söylediklerinin gerçeği yansıtmadığını unutmamalısınız. Bu rahatsızlıktan kurtulduklarında depresyon hastalarının çoğu, depresyondayken yaptığı, söylediği şeylere şaşırır ve düşüncesiz bulur. Bu tavırları tamamen içinde bulunduğu ruh haliyle ilgilidir.
7. Cinsellik Konusunda Zorlanmamalı
Depresyondaki kişiler cinsellikten soğuyabilir. Bu durumu kişisel algılamamalısınız. Kırgınlık ya da alınganlık yapmak iki tarafa da ilişkiye de zarar verecektir. Eşinizin desteğe ihtiyaç duyduğu böyle bir dönemde bu konuda eşinizle tartışmamalısınız. Sevilmediğinizi, istenmediğinizi düşünmemelisiniz. Bunun ruhsal durumuyla ilgili bir şey olduğunu düşünmelisiniz. Depresyondaki kişiler kendilerini daha değersiz hissettiğinden bu konudaki ısrarınız ona, kendini cinsel obje gibi hissettirebilir ya da daha öfkeli davranabilir.
8. Profesyonel Yardım Alma Konusunda Teşvik Edin
Eşiniz depresyona giriyorsa onun için yapabileceğiniz en iyi şey doktora gitmeye teşvik etmektir. Eğer doktora gitme gibi bir fikri olduğunu söylerse bu süreçte yanında olacağınızı belli etmelisiniz. Gerekli ayarlamaları yapmalısınız. Doktor bulmasında ve randevusuna gitmesinde yardımcı olabilir, yanında olabilirsiniz.
Eğer ilaç tedavisi düzenlendiyse ilaçlarını düzgün bir şekilde kullanıp kullanmadığını kontrol edebilirsiniz. Eşinizin ilaç kullanırken alkol kullanımı ile ilgili doktorun verdiği tavsiyelere uygun davrandığından emin olun. İntihara yönelik düşünceleri olduğunu sezerseniz mutlaka terapistine bildirin.
9. Kendi Ruh Halinize Dikkat Edin
Bir yakını depresyonda olan kişilerin onlara yardımcı olması, destek olmaya çalışması da yıpratıcı bir süreçtir. Özellikle onunla aynı evde yaşayan insanlar için daha zor bir meseledir bu durum. Bu dönemde siz de enerjinizi korumakta zorlanabilirsiniz. Ancak unutmayın ki kendi ruh halinize dikkat etmediğiniz sürece depresyondaki eşinize de fayda sağlayamazsınız.
Önce sizin iyi olmanız gerekir ki eşinize de her ihtiyaç duyduğunda destek olabilin. Eşinin, yakınlarının desteğini alabilen kişilerin depresyondan çıkması daha hızlı olur. Onu gözlemleyerek, sabırla, metanetle, iyi niyetle depresyondan çıkacağına inanmalısınız.
Depresyon tedavisi veya aile terapisi için Ankara Psikiyatri : erdempsikiyatri.com sitesini ziyaret edebilir ve ister online randevu alabilir isterseniz bizimle iletişime geçebilirsiniz.