Sosyopat kavramı genellikle psikopat kavramı ile sıkça karıştırılan bir konudur. Psikopat ile sosyopat arasındaki en belirgin fark psikopatların daha vicdansız ve acımasız olmasıdır denilebilir. Bununla birlikte sosyopat vakalarının görülme oranı kadınlara göre erkeklerde daha fazladır. Toplumda sosyopat karakterde insanlara pek rastlanmaz, çünkü bu durum kolay kolay dışarıdan anlaşılacak bir şey değildir. Şimdi gelin sosyapat konusunu derinlemesine inceleyelim.
Sosyopat Nedir?
Sosyopat, toplum tarafından hoş görülmeyen davranışlarda bulunan, kurallara ve kanunlara karşı gelen, verilen cezalardan hiçbir şekilde yılmayan insanlara denir. Bu kişilerin suç işlemeye karşı doğal bir yatkınlık vardır. Ayrıca çok kolay bir şekilde yalan söyleyebilir, hırsızlık yapabilir ve insanları kandırabilirler. Yaptıklarının diğer insanları nasıl etkilediğin pek de umursamazlar. Bazı vakalarda sosyopat belirtisi gösterenler yaptıklarından çok az bir miktar da pişmanlık hissedebilirler.
Bu tür rahatsızlık yaşayanların bir diğer özelliği ise etraflarındaki insanlara karşı duyarsız davranmalarıdır. Bu kişiler başkalarının acıları ve dertleriyle ilgilenmezler. Hayatlarında tek umursadıkları şey kendileridir ve diğer insanlara zarar vermekten garip bir zevk duyarlar.
Sizde Erdem Psikiyatri Kliniği ' ne ziyaret ederek psikoterapi türleri hakkında bilgi alabilir ve merak ettiğiniz tüm konularda fayda sağlayabilirsiniz.
Sosyopat ile Psikopat Arasındaki Fark Var Mıdır?
Genellikle sosyopat veya psikopat kavramlarının psikolojideki karşılığı antisososyal kişilik bozukluğu olarak adlandırılır. Her ikisinin de özellikleri benzerlik gösterebilir, ancak semptomların yoğunluğu farklıdır. Her psikopat aynı zamanda sosyopattır. Ama her sosyopat psikopat demek mümkün değildir. Sosyopatları, psikopatlardan ayıran en temel unsur ise az da olsa vicdanlarının olmasıdır. Ama psikopatlarda vicdana rastlamak pek mümkün değildir.
Sosyopat Kişilik Özellikleri Nelerdir?
sosyopat belirtisi gösterenlerin en belirgin özelliği kendilerini ustaca gizleyebilmeleridir. Uyum sağlıyormuş gibi görünürler veya uzak kalarak ilişki kurmazlar. Dışarıdan bakıldığında gayet sosyal ve ilgi çekicidirler ancak insanlarla olmaktan içten içe hoşlanmazlar.
sosyopat belirtisi gösterenlerin özelliklerine daha yakından bakmak gerekirse;
· Anti sosyal davranışlar sergilerler. Başkalarını haklarına ve duygularını önemsemezler.
· İnsan ilişkilerinde davranış bozuklukları gösterirler. İlişkilerde gerekli olan duygudaşlık, ahlak eksikliği görülür. Yakın ilişki kurmak istemezler.
· Karşılarındaki insanlara karşı empati geliştiremezler. İnsanlarla duygusal bağ kuramaz veya kurmak istemezler.
· Yalan söylemek bir alışkanlığa dönüşmüştür. Geçmiş, gelecek, şimdiki zamanda olan olaylarla ilgili yalan söylerler. Günlük basit meseleleri bile yalana bulayıp anlatırlar.
· Duygusal taklit yaparlar. Duyguları olmasa da ihtiyaç duyduğu zaman başkalarının duyguların kolaylıkla taklit edip, insanları kolayca kandırabilirler.
· Sosyopatlar, egoisttirler. Kendilerini başkalarından üstün görürler. Hatta kendileriyle ilgili sanrıları vardır. Kendilerini mükemmel, üstün yaratılmış olarak hissederler.
· Sosyopat belirtisi gösterenler zekidir. Diğer insanları kolaylıkla manipüle ederler. Kendi isteklerini elde ederken, diğer insanları yönlendirmekten pişmanlık duymazlar.
· Davranışların ahlaki kriterleri yoktur. Yalan söylemek, aldatmak, şiddet gibi gayri ahlaki davranışlara kolayca başvururlar.
· İnsanlara hükmetmekten hoşlanırlar, daima lider olmak isterler, emir almaktan hoşlanmazlar.
· Yakın ilişki kuramadıkları için arkadaşları yoktur.
Sosyopat Kişilik Bozukluğuna Neden Olan Etmenler Nelerdir?
Sosyopat kavramının tam olarak psikoloji de karşılığı Anti sosyal Kişilik Bozukluğudur. Sosyopat kişiliğin birçok nedeni olabilir. Ama genellikle çocuklukta yaşanan ihmal, istismar gibi travmalardan kaynaklanır. İlgi ve sevgi görmeden büyüyen çocuklar büyüdüklerinde de diğer insanlara nasıl davranmaları gerektiğini bilemezler. Etrafındaki yetişkinler tarafından horlanan, istekleri ve ihtiyaçları yok sayılan çocuklarda öfke gelişir. Daha sonra bu öfkeyi tüm insanlara genelleyerek herkesten nefret eder hale gelirler.
Her ne kadar sosyopatinin temelleri çocuklukta atılsa da uzmanlar çocuklarda sosyopat teşhisinde bulunmazlar. Bu tür davranışları varsa bile davranış bozukluğu içinde değerlendirilir. Fakat ergenlikten sonra da sosyopatik davranışlar devam ederse o zaman teşhis koyulabilir. Bu kapsamda çocuklukta görülen bazı davranışlar sosyopatinin habercisi olabilir. Çocukluk döneminde görülen hayvanlara eziyet etmek, başkalarına zarar vermek, eşyalara zarar vermek ve yetişkinlerin uyarılarını dikkate almamak gibi.
Sosyopat Kişilik Bozukluğu Nasıl Tedavi Edilir?
Sosyopat veya anti sosyal kişilik bozukluğu ciddi bir rahatsızlıktır. Mutlaka yardım alınması gerekir. Fakat kişinin bunu bir sorun, bir bozukluk olarak görmesi hemen gerçekleşmez. Sosyopat kişilik özellikleri genellikle yirmili yaşlarda ortaya çıkar. Sosyopat belirtisi gösterenler, içinde bulundukları durumun farkına varamazlar. O yüzden yardım alma ihtiyacı da duymazlar. Ancak ilerleyen yaşlarda bu durumu idrak edebilirler.
Sosyopati tedavisinde öncelikle semptomları tek tek incelemek gerekir. Hastanın öyküsü alındıktan sonra mutlaka fiziki bir değerlendirme yapılır. Beyinle ilgili bir sorun olup olmadığına bakmak için MR gerekebilir. Ayrıca gerek görülürse alkol ve uyuşturucu testi gibi testler de yapılabilir. Fiziki muayenede herhangi bir sorun bulunmazsa psikolojik bir değerlendirme yapılır. Sosyopati tedavisinde psikoterapi etkilidir. Sosyopatinin tanısı konulurken standart bir sosyopati testi olmasa da uzmanlar tarafından belirtileri değerlendirmeyi amaçlayan formlar kullanılır.
Psikoterapi tedavisi sırasında hastanın hatalı düşünce kalıplarının değiştirilmesi amaçlanır. Hastaya kişiler arası ilişkilerde nasıl davranması gerektiği öğretilir. İnsanlarla sağlıklı ilişkiler kurabilmesi için gerekli iletişim becerileri geliştirebilmesi için destek olunur. Eğer agresif ve saldırgan davranışlar söz konusu ise ilaç tedavisi de başlanabilir. Sosyopat kişilik özelliklerine eşlik eden, dikkat eksikliği, depresyon gibi başka rahatsızlıklar da varsa mutlaka terapi sürecinde ele alınmalıdır. Bu kapsamda çok yönlü bir tedavi planı hazırlanmalıdır.
Ailenizde veya çevrenizde sosyopat kişilik özellikleri gösteren biri bulunuyorsa mutlaka onu bir uzmandan destek alması için yüreklendirmelisiniz. Eğer kendinizde bu tür özellikler fark ettiyseniz mutlaka bir uzmandan yardım almalısınız. Kişilik bozuklukları oluruna bırakılacak durumlar değildir. Tedavi edilmezse kişinin hayatını kötüleştiren ve diğer insanlara da zarar veren bir durumdur.
Erdem Psikiyatri'nin sunduğu hizmetleri incelemek ve ücretsiz ön psikolojik test imkanlarından faydalanmak için https://www.erdempsikiyatri.com/ sayfasını ziyaret ediniz.